του Κωνσταντίνου Παπαχρήστου
Διέρχομαι, άόρ. διήλθον, άποθ., περνώ διά μέσου, διαβαίνω, απολ.• έπί φήμης, βάξις διήλθ’ Αχαιούς, Σοφ. Αϊ. 999• και απολ., λόγος διήλθε, διεφημίσθη, εξηπλώθη, διεδόθη, Θουκ. 6. 46, Ξεν. Αν.1. 4,7 • διέρχομαι έν λεπτομερεία, λέγω τά πάντα, διηγούμαι λεπτομερώς• χρησμόν Αίσχύλ. Πρ. 874- ά διήλθον, αί λεπτομέρειαι, δς διηγήθην, Θουκ. 1, 21′ όλίγα διελθών, άφοΰ ολίγα εϊπω, Πλάτ., Πρωτ. 347Α.
(Από το λήμμα διέρχομαι στο Η. Liddell – R. Scott, Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, εκδ. «I. ΣΙΔΕΡΗΣ», τομ. I, σ. 620)
Η έκθεση του Γιώργου Ξένου στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο των Δελφών είναι η συνέχεια μιας δημιουργικής πορείας που έχει ξεκινήσει από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 80. Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά τις εκθέσεις στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (2007). στο Μουσείο Μπενάκη (2009), στο Επιγραφικό Μουσείο (2011) και πρόσφατα στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (2012), ο Ξένος εστιάζει σε ουσιαστικές αναζητήσεις που έχουν πάντοτε στο επίκεντρό τους τον άνθρωπο.
Πρόκειται λοιπόν για μια κατεξοχήν ανθρωποκεντρική τέχνη, έστω και αν η φυσική αναπαράσταση του ανθρώπου δεν είναι τις περισσότερες φορές παρούσα. Ο Ξένος διερευνά με πάθος τα ίχνη του ανθρώπου στον χώρο και στον χρόνο και καταγράφει το στίγμα του. Τα σύμβολα και τα σπαράγματα, που τόσο συχνά χρησιμοποιεί, δεν είναι δημιουργήματα τυχαίας ή αυτόματης διαδικασίας. Είναι το αποτέλεσμα επίμονης και συνειδητής νοητικής και αισθητικής επεξεργασίας που αποκαλύπτει την υπαρξιακή αγωνία για την καταγραφή και τη μεταβίβαση της πολιτιστικής δημιουργίας από γενιά σε γενιά. Όπως η γραφή, που τόσο συχνά τον απασχολεί εικαστικά και φιλοσοφικά, είναι ένα άθροισμα συμβόλοιν, έτσι και η τέχνη του Ξένου είναι ένα δυναμικά οργανωμένο σύνολο στο οποίο συναιρούνται θεμελιώδη συστατικά της ανθρώπινης ύπαρξης. Είτε με γραφικά σύμβολα είτε με terabytes πληροφοριών, που είναι ενσωματωμένα στο έργο του και προσβάσιμα μέσω της τεχνολογίας στο κοινό, ο καλλιτέχνης καταγράφει πληροφορίες, στέλνοντας το μήνυμα της συνέχειας μέσω της εμπειρίας και της γνώσης.
Στην έκθεση του Μουσείου των Δελφών τίθεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ο άνθρωπος, ως φορέας και αναμεταδότης πληροφοριών. Δημιουργούνται κατά συνέπεια νέα ερωτήματα σχετικά με την αξία της μεταδιδόμενης πληροφορίας, την ερμηνεία της αλλά και τα συναισθήματα που θα μπορούσε να προκαλέσει η κοινοποίησή της. Άνθρωποι από όλο τον κόσμο συνέρρεαν στο Μαντείο με την προσδοκία να λάβουν τον χρησμό και να τον αποκρυπτογραφήσουν, ώστε να μπορέσουν να επωφεληθούν.
Στον ίδιο τόπο εμφανίζονται σήμερα οι Διερχόμενοι του Γιώργου Ξένου συνεχίζοντας με την παρουσία και την πορεία τους την αέναη κίνηση της πληροφορίας που καθορίζει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το μέλλον της Ανθρωπότητας. Κάθε χρησμός είναι μια πληροφορία που πρέπει να αποκωδικοποιηθεί, αφού λυθούν οι σκοτεινοί γρίφοι που την περιβάλλουν.
Οι Διερχόμενοι είναι οι φορείς αξιών και λειτουργιών που είναι διαχρονικά συνδεδεμένες με την επιβίωση του ανθρώπινου πολιτισμού. Πέρα από σύνορα και έθνη μεταφέρουν τη μνήμη, τη γνώση, το συναίσθημα, την ανάγκη για έκφραση και επικοινωνία. Η φύση τους, όπως άλλωστε μαρτυρά και το όνομά τους, δεν τους επιτρέπει να μένουν σταθεροί σε έναν τόπο. Από κάπου έρχονται και κάπου πηγαίνουν. Και η τέχνη του Γιώργου Ξένου, πλήρης οντολογικών αναζητήσεων, αποκαλύπτει έναν μηχανισμό πολλαπλών επιπέδων προσέγγισης και ερμηνείας της διαδικασίας της συνέχειας.
Χρειάζεται όμως και αυτή, όπως και οι χρησμοί, την αποκωδικοποίησή της.