της Μαίρης Αδαμοπούλου
«Φωνάζουμε πλέον όλοι για την παρακμή» λέει στα «ΝΕΑ» ο Γιώργος Ξένος, ο οποίος εκθέτει 120 πορτρέτα που φωνάζουν σιωπηρά στο Μουσείο Μπενάκη.
Τρομαγμένοι, θυμωμένοι. Ξαφνιασμένοι. Φωνάζουν κι όμως δεν ακούγεται ούτε ένας φθόγγος. Είναι οι φωνασκούντες του Γιώργου Ξένου. Εκατόν είκοσι λευκά πορτρέτα, δοσμένα με γρήγορες εξπρεσιονιστικές γραμμές πάνω σε μαύρο φόντο, που προκαλούν τον θεατή μέσα σε ένα μαύρο κουτί, σαν αυτό των αεροπλάνων. Μόνο που οι διαστάσεΐς του είναι 22×8 μ. και στο εσωτερικό του δεν κρύβει τα μυστικά του αεροσκάφους, αλλά εκείνα… της ανθρωπότητας. Και μαζί με χαρακτηριστικά ακόμη έργα – πορτρέτα και τοπία σε φόντο λευκό και κυρίως μαύρο χρώμα – συνθέτουν τη σειρά «Γεωμετρία εν αναμονή», που δημιούργησε ο Γιώργος Ξένος την τελευταία δεκαετία με πολιτικές προεκτάσεις και υποδόριο σαρκασμό.
Ποιοι είναι οι φωνασκούντες σας;
Όλοι εμείς. Ζούμε σε μια εποχή που η παρακμή πλέον έπιασε πάτο και τώρα έχουμε αρχίσει σιγά σιγά να ανεβαίνουμε.
Γιατί είναι σιωπηροί;
Έχουν σιγώσα φωνή, που πολλές φορές είναι πιο ισχυρή από το να φωνάζεις.
Και τι φωνάζουν;
Έχουν το στόμα τους ανοικτό είτε από έκπληξη, είτε από χαρά, είτε από τρόμο, είτε επειδή διαμαρτύρονται. Ολόκληρη η εποχή μας είναι μια διαμαρτυρία για να αλλάξουν κάποια πράγματα. Οι φωνασκούντες δημιουργούν συνείδηση, αλλά για να αποκτήσεις συνείδηση πρέπει να έχείς παιδεία, να διαχειρίζεσαι την παγκόσμια πληροφορία. Είναι το μείζον ζήτημα της εποχής μας.
Έχουμε απολέσει τη συνείδηση μας;
Όχι, αλλά μπορούμε να τη βελτιώσουμε ή να την αποκτήσουμε για ζητήματα, για τα οποία δεν έχουμε συνείδηση.
Και έχει αποτέλεσμα αυτή η διαμαρτυρία;
ΒεΒαίως. Γίνονται πράγματα, μόνο που δεν φαίνονται. Καμία αλλαγή όμως δεν προκαλείται από τη μια στιγμή στην άλλη. Δεν υπάρχει μαγικό ραβδάκι. Όλα θέλουν τον χρόνο τους.
Τόσο μαύρο όμως δεν προκαλεί απαισιόδοξα συναισθήματα;
Το μαύρο είναι η πιο τρυφερή αγκαλιά. Έχει θαλπωρή. Κι αν είσαι φωτισμένος, πάνω στο μαύρο φαίνεσαι.
Τελικά, τους ακούει κανείς;
Δεν τους έχουν ακούσει, πιστεύετε; Πέρασαν απαρατήρητα τα γεγονότα του Δεκεμβρίου;
Μέσα από αυτή τη δουλειά κάνετε ένα πολιτικό σχόλιο;
Δεν πιστεύω στην πολιτική. Έχει αποτύχει ως μηχανισμός διευθέτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Εσείς φωνάζετε;
Για όλους και για όλα.