Μαύρο και τρυφερό σαν αγκαλιά – “Ελευθεροτυπία”, 17/6/2009

ΑΡΘΡΑ

της Φωτεινής Μπάρκα

Ενα μικρό δείγμα της μεγάλης και εντελώς προσωπικής διαδρομής του στην τέχνη παρουσιάζει ο Γιώργος Ξένος στο Μπενάκη της Πειραιώς. «Γεωμετρία εν αναμονή», ο τίτλος της έκθεσης, γιατί, όπως λέει, «ζούμε σε μεταβατική περίοδο»
Ενα τεράστιο μαύρο κουτί. «Το μαύρο κουτί της ανθρωπότητας», διαβάζεις πριν μπεις.
Μέσα σε περιμένουν οι «Φωνασκούντες». Δεκάδες πορτρέτα ανθρώπων με το στόμα ανοιχτό από διαμαρτυρία, έκπληξη, χαρά, θαυμασμό, ανησυχία. Ολα τα συναισθήματα παίζουν. Ετσι, όσο κι αν ο τίτλος που επέλεξε για την εγκατάσταση του ο ζωγράφος Γιώργος Ξένος σε προϊδεάζει για τα χειρότερα, το ίδιο το έργο του, αν και μαύρο, λειτουργεί σαν την πιο τρυφερή αγκαλιά. Τα μυστήρια της έκφρασης. Και ο Γιώργος Ξένος αποδεικνύει ότι τα γνωρίζει πολύ καλά…
«Γεωμετρία εν αναμονή», ο τίτλος που επιλέγει για την έκθεση του στις δύο αίθουσες του Μουσείου Μπενάκη στην οδό Πειραιώς 138. Μια έκθεση ασπρόμαυρη. Το χρώμα δεν της λείπει καθόλου.
Η πληθωρική ζωγραφική χειρονομία του, σπάνιας καθαρότητας, φτάνει. Ενορχηστρώνει τόσο καλά τα συναισθήματα του θεατή σε ένα ταξίδι χωρίς τελικό προορισμό.
Τα έργα που εκτίθενται αποτελούν ένα μικρό δείγμα μιας μεγάλης ιστορίας από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, τότε που ο Ξένος αποφάσισε να χαράξει τον δικό του εντελώς προσωπικό δρόμο, συναιρώντας τη ζωγραφική και το σχέδιο σε μια ενιαία αντίληψη.
Τα ερωτήματα που θέτει με το έργο του προκαλούν και ανασκευάζουν τον χώρο της ζωγραφικής. «Για τον Ξένο, η ζωγραφική δεν είναι τέχνη μόνο τού αποτελέσματος και της αναπαράστασης, αλλά τέχνη της αναδιαπραγμάτευσης και του επαναπροσδιορισμού της μορφής, της εικόνας, της παρουσίας, της οντότητας», γράφει στον κατάλογο ο Ντένης Ζαχαρόπουλος, διευθυντής του Μακεδόνικου Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και επιμελητής της έκθεσης. Αναπτύσσει τα θέματα του σε μεγάλες επιφάνειες, κυρίως από χαρτί, δουλεύοντας με ακρυλικά και μελάνι, υλικά που προσδίδουν διαφάνεια και ρευστότητα στις ζωγραφικές συνθέσεις του.
Γιατί, όμως, η γεωμετρία του είναι εν αναμονή; «Ζούμε έτσι κι αλλιώς σε μεταβατική περίοδο», εξηγεί. «Που θα μας οδηγήσει κάπου, ίσως στην αναρχία, όχι όμως με τη δογματική έννοια. Η εποχή μας καθορίζεται από τη διαμαρτυρία. Μπορεί να μην φαίνονται ακόμη οι μετατοπίσεις και οι αλλαγές, αλλά συντελούνται. Δεν υπάρχει άλλωστε μαγικό ραβδάκι. Απαιτείται χρόνος…». Ο ίδιος με τι φωνασκεί; «Με όλα, με τα πάντα».
Το μαύρο του κουτί περιστοιχίζεται από άλλα έργα. «Το κουτί είναι το εργαστήριο αποκωδικοποίησης της πληροφορίας του ανθρώπου. Εξω βρίσκεται η πληροφορία αυτή καθ’ εαυτή, που απαιτεί, όμως, ερμηνεία», εξηγεί.
Εκεί θα βρούμε κι ένα βίντεο που έφτιαξε ο Γιώργος Ξένος. Αποτελείται από 1.500 εικόνες και διαρκεί μόλις 4 λεπτά. Είναι όλος του ο κόσμος, η καθημερινότητα, η έμπνευση, η δημιουργία…
Ο Γιώργος Ξένος γεννήθηκε το 1953 στην Αθήνα. Από το 1972 ώς το 1982 σπούδασε στην Εcole Nationale Superieure des Beaux Arts στο Παρίσι. Από το 1987 μετακόμισε στη Γερμανία, και κυρίως στο Βερολίνο, όπου βίωσε τα ιστορικά γεγονότα της πτώσης του Τείχους. Από το 1993 ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Την έκθεση, που θα διαρκέσει έως 26 Ιουλίου, συνοδεύει δίγλωσσος αναλυτικός κατάλογος με κείμενα του Ντένη Ζαχαρόπουλου και του Χάρη Σαββόπουλου.